Nowelizacja programu zmian podatkowych pod nazwą Polski Ład sprawia, iż przedsiębiorcy, którzy w I kwartale bieżącego roku wybrali opodatkowanie w formie podatku liniowego czy też ryczałtu mogą obecnie przejść na zasady ogólne. Taką możliwość zawierają zapisy nowelizacji, która oczekuje już tylko na podpis Prezydenta RP. Opłacalność zmiany formy opodatkowania zależy jednakże od poziomu przychodów, kosztów ich uzyskania, składki zdrowotnej, stawek podatku oraz stosowanych ulg i preferencji.
Na co zatem powinni zwrócić uwagę przedsiębiorcy planując zmianę formy opodatkowania?
Nowelizacja programu Polski Ład oczekuje już tylko na podpis Prezydenta RP i wszystko wskazuje na to, że wejdzie ona w życie z dniem 1 lipca bieżącego roku. Jednym z jej założeń jest przewidziana możliwość zmiany wybranej w I kwartale bieżącego roku firmy opodatkowania dla przedsiębiorców czy też osób samozatrudnionych. W myśl nowelizacji liniowcy będą mogli wybrać zasady ogólne PIT za cały rok, a ryczałtowcy za cały rok bądź jego połowę.
Jak podkreśla Joanna Narkiewicz-Tarłowska, dyrektor w Vialto Partners, nie każdemu takie przejście będzie się opłacało. By właściwie ocenić opłacalność takiej opcji zmiany zasad opodatkowania każdy przedsiębiorca musi dokonać analizy samodzielnie, odnosząc swoją indywidualną sytuację do nowych możliwości.
Co zatem winni wiedzieć przedsiębiorcy odnośnie zmiany zasad opodatkowania?
Nowelizacja programu Polski Ład przewiduje dużo różnych zmian podatkowych, jak chociażby obniżkę stawki podatku w ramach pierwszego progu z poziomu 17,00% do poziomu 12,00%. I jeśli do tego dodamy wprowadzoną z początkiem roku kwotę wolną od podatku na poziomie 30.000,00 zł oraz nowy pierwszy próg skali podatkowej w wymiarze 120.000,00 zł, wówczas okazać się może, iż zasady ogólne PIT mogą być całkiem korzystną formą opodatkowania dochodów przedsiębiorcy. Poza tym, w momencie rozliczania się właśnie na zasadach ogólnych, można również korzystać z takich dodatkowych bonusów, jak wspólne rozliczenie małżonków czy też ulga na dzieci.
Stąd też obecnie zapewne wielu tak zwanych liniowców czy też ryczałtowców zastanawia się nad przejściem na zasady ogólne, zwłaszcza, iż nowelizacja programu Polski Ład daje taką możliwość. Dokonując jednak analizy opłacalności zmiany formy opodatkowania pamiętać należy, iż nie tylko stawki podatkowe i kwota wolna od podatku są istotne, bowiem należy wziąć pod uwagę również inne parametry ekonomiczne, jak chociażby:
- wysokość przychodów
- wysokość ponoszonych kosztów
- zasady rozliczania składek zdrowotnych
Co do zasady bowiem, zarówno obecnie, jak i po wejściu w życie nowelizacji Polskiego Ładu, zasady rozliczania składek zdrowotnych będą korzystniejsze u ryczałtowców (płacą je w kwocie zryczałtowanej) i liniowców (płacą je w wysokości 4,9% dochodu, a nie 9,0% dochodu, jak podatnicy rozliczający się według skali podatkowej).
Poza tym wprowadzana w życie korekta programu Polski Ład przewiduje również, iż ryczałtowcy będą mogli odliczyć od przychodu połowę zapłaconej składki, zarówno za siebie, jak i osoby współpracujące. Liniowcy z kolei zaliczą do kosztów uzyskania przychodu składkę zapłaconą za siebie i osoby współpracujące do łącznej wysokości rocznego limitu w wymiarze 8.700,00 zł.
Niewątpliwie też robiąc kalkulację opłacalności dokonania zmiany formy opodatkowania należy wziąć pod uwagę inne różnice pomiędzy zasadami ogólnymi, ryczałtem i liniowym PIT. Przykładowo bowiem przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach ogólnych mają prawo do wspólnego rozliczenia z małżonkiem i ulgi na dzieci, a zarówno ryczałtowcy, jak i liniowcy już takowego nie posiadają.
Jakie zatem praktyczne warianty mogą być brane pod uwagę pod kątem oceny opłacalności zmiany formy opodatkowania?
Otóż dla przykładu wziąć można przedsiębiorcę, która rozpoczął działalność w roku 2022 i jego roczne przychody wyniosą 37.200,00 zł, a nie ponosi on żadnych kosztów (co często ma miejsce w przypadku samozatrudnionych). W sytuacji opodatkowania ryczałtowego podatek płaci się od przychodu i nie wlicza się żadnych kosztów. Poniżej szczegóły wyliczeń:
Założenia:
- roczny przychód brutto – 37.200,00 zł
- koszty uzyskania przychodu – 0,00 zł
- stawka ryczałtu – 15,0%
Wynagrodzenie netto | W roku 2021 | Po nowelizacji Polskiego Ładu |
Zasady ogólne | 19.710,12 | 19.413,77 |
Podatek liniowy | 19.040,12 | 15.724,77 |
Ryczałt | 19.710,12 | 15.536,34 |
W tym wariancie najbardziej opłacalny będzie wybór zasad ogólnych, gdyż zarówno ryczałt jak i podatek liniowy okazują się mniej opłacalne.
Gdy jednak taki przedsiębiorca ponosił będzie koszty na poziomie 60% wartości przychodów, wówczas kalkulacja wyglądać będzie następująco:
Założenia:
- roczny przychód brutto – 37.200,00 zł
- koszty uzyskania przychodu – 19.620,00 (co stanowi 60,0% przychodów) zł
- stawka ryczałtu – 15,0%
Wynagrodzenie netto | W roku 2021 | Po nowelizacji Polskiego Ładu |
Zasady ogólne | 19.710,12 | 19.413,77 |
Podatek liniowy | 19.710,12 | 19.413,77 |
Ryczałt | 19.710,12 | 15.536,34 |
W tym przypadku najbardziej opłacalny jest wybór zasad ogólnych, jak i podatku liniowego, a nieopłacalny jest wybór ryczałtu. Takie wyniki powyższych analiz są efektem zastosowania wyższej kwoty wolnej od podatku (na poziomie 30.000,00 zł), gdyż przy takich parametrach to właśnie ona odgrywa najważniejszą rolę, w zasadzie bez względu na to, czy przedsiębiorca ponosi wysokie koszty uzyskania przychodu, czy też nie ponosi ich w ogóle.
Z kolei już przy wyższych kwotach przychodu, znacznie większe znaczenie ma już to, czy przedsiębiorca ponosi koszty uzyskania przychodów i ile one wyniosą w skali roku. Poniżej kalkulacja dla przychodów na poziomie 145.000,00 zł.
Założenia:
- roczny przychód brutto – 145.000,00 zł
- koszty uzyskania przychodu – 0,00 zł
- stawka ryczałtu – 15,0%
Wynagrodzenie netto | W roku 2021 | Po nowelizacji Polskiego Ładu |
Zasady ogólne | 102.015,12 | 104.573,76 |
Podatek liniowy | 106.358,12 | 100.497,81 |
Ryczałt | 111.642,12 | 104.679,85 |
Przy tym wariancie najbardziej opłacalny będzie ryczałt, choć i zasady ogólne są na prawie takim samym poziomie opłacalności. Najmniej opłacalnym okaże się wówczas wybór podatku liniowego.
Jednak już znacznie odmienne wyniki otrzymamy, gdy taki przedsiębiorca ponosi jednak koszty uzyskania przychodów na poziomie 60,0% przychodów. Wówczas sytuacja wygląda następująco:
Założenia:
- roczny przychód brutto – 145.000,00 zł
- koszty uzyskania przychodu – 87.000,00 (co stanowi 60,0% przychodów) zł
- stawka ryczałtu – 15,0%
Wynagrodzenie netto | W roku 2021 | Po nowelizacji Polskiego Ładu |
Zasady ogólne | 124.315,12 | 124.936,76 |
Podatek liniowy | 122.888,12 | 119.572,77 |
Ryczałt | 111.642,12 | 104.679,85 |
Przy tym wariancie okazuje się, iż zdecydowanie najkorzystniej wypada skala podatkowa, następnie podatek liniowy, a najmniej opłacalny jest ryczałt.
Podsumowując, nowelizacja programu Polski Ład sprawia, iż przedsiębiorcy opodatkowani w formie liniowej czy też ryczałtowej będą mogli na nowo dokonać zmiany wyboru formy opodatkowania. By jednak rzetelnie do tego podejść i właściwie ocenić skutki takiej zmiany, należy dokładnie przeanalizować wiele czynników, mających wpływ na wysokość płaconych podatków. Należy bowiem wziąć pod uwagę takie aspekty, jak poziom przychodów, wysokość ponoszonych kosztów uzyskania przychodów, zasady odliczania składek zdrowotnych, stawki podatkowe oraz stosowane ulgi i dodatkowe preferencje. Dopiero bowiem uwzględnienia tych wszystkich elementów pozwoli nam na rzetelną ocenę opłacalności zmiany formy opodatkowania.