Jaka jest obecnie rzeczywista skala mediacji jako podstawy rozwiązywania sporów pracowniczych?
07/08/2019
Otóż, jak stwierdza Pan Marcin Bagiński, będący radcą prawnym i mediatorem, liczba spraw załatwianych w drodze ugody po przeprowadzeniu mediacji, sukcesywnie i systematycznie rośnie. Dla przykładu liczba takich ugód zawartych przed mediatorem, zatwierdzonych przez sądy rejonowe, w sprawach dotyczących prawa pracy, wzrosła w perspektywie lat 2006-2018 aż 87-krotnie. Tym niemniej globalnie jest to nadal mało popularne rozwiązanie.
Wynika to też z przeświadczenia stron konfliktu o swoich racjach. To z kolei powoduje brak skłonności do ustępstw, tym samym brak jest pola do negocjacji. Ustępstwa z kolei i skłonność do nich są podstawą sukcesu jakiejkolwiek negocjacji i ewentualnej ugody.
Szczególnie w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw, poza aspektami stricte profesjonalnymi, tło sporów często stanowią animozje personalne, które mocno zniechęcają do podejmowania prób pozasądowego rozstrzygania sporów. Wpływ na to mają też aspekty finansowe, gdyż pracownik w chwili inicjowania sprawy sądowej przeciwko pracodawcy, gdy wartość przedmiotu sporu nie przekracza kwoty 50 tysięcy złotych, nie ponosi żadnych opłat sądowych. Dodać jeszcze należy, iż po nowelizacji kodeksu postepowania cywilnego, podpisanej już przez prezydenta, opłaty nie będą pobierane od pracowników również od apelacji, zażaleń, skarg kasacyjnych i skarg o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Wszystko to oczywiście w ramach nieprzekraczania kwoty 50 tysięcy złotych jako wartości przedmiotu sporu.
Z kolei adwokat Piotr Bocianowski, będący również mediatorem, zwraca uwagę na jeszcze inny aspekt powodujący rzadkie korzystanie z mediacji. Otóż jego zdaniem wpływ na tak małe zainteresowanie mają też ustawowe terminy. W prawie pracy obowiązują krótkie terminy na wniesienie powództwa do sądu. Gdy pracownik ma 21 dni na podjęcie decyzji, niekoniecznie wówczas zastanawiał się będzie nad alternatywnymi metodami rozwiązywania sporów.
To, iż liczba mediacji w ogóle przyrasta, zawdzięczamy w głównej mierze krzewiącym ideę poszukiwania porozumienia sędziom. Natomiast dla najbardziej zainteresowanych brak jest po prostu bodźców do stosowania tego rozwiązania.