Prokurent działa na zasadach prokury, która jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę. Zakres obowiązków prokurenta wynika z przepisów kodeksu cywilnego.
Prokurent może występować w imieniu przedsiębiorcy pomagając w koordynacji i opanowaniu spraw. Prokurenta może ustanowić osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną i która prowadzi we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Uprawnienia
Fakt, że obowiązki prokurenta wynikają z przepisów kodeksu karnego, oznacza że przedsiębiorca nie może narzucić prokurentowi zasad działania i postępowania. Pełnomocnictwo prokurenta jest określone bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa. Nie zmieni tego jednostronne oświadczenia woli przedsiębiorcy, ani umowa z prokurentem. Zakres prokury obejmuje umocowanie do wykonywania większości czynności związanych z prowadzeniem firmy. Prokurent wykonuje czynności sądowe, które polegają na reprezentowaniu przedsiębiorcy przed sądami i organami administracji publicznej. Oznacza to, że prokurent może reprezentować przedsiębiorcę przed sądami, organami państwowymi czy samorządowymi. Do jego uprawnień należą wytoczenie i cofnięcie powództwa, uczestniczenie w rozprawach czy zawieranie ugod. Z czynności pozasądowych prokurent może zawierać i rozwiązywać umowy w imieniu przedsiębiorcy, np. umowy kredytu, sprzedaże, pożyczki oraz weksle i czeki.
Ograniczenia
Prokura nie uprawnia do zdobycia przedsiębiorstwa czy oddania przedsiębiorstwa do czasowego korzystania. Nie może być także mowy o zdobywaniu i obciążaniu nieruchomości przedsiębiorcy. Co istotne, prokurent nie zastępuje, ani nie ogranicza praw przedsiębiorcy i jego zarządu. Jego praca jest równoległą i niezależna.
Podsumowując
Prokura jest wyjątkowym pełnomocnictwem, ponieważ:
– obejmuje swoim zakresem większość czynności związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa,
– udzielają ją tylko przedsiębiorcy, którzy podlegają wpisowi do KSR,
– ujawnia się ją w rejestrze przedsiębiorców KRS,
– zakres uprawnień prokurenta wynika z samej ustawy, a nie z woli reprezentowanego przedsiębiorstwa