Duże zainteresowanie funduszami z ZUS na poprawę warunków pracy

ZUS właśnie zakończył przyjmowanie wniosków o wsparcie przyznawane pracodawcom na poprawę warunków pracy. Okazuje się, iż zainteresowanie tegorocznym projektem ZUS jest niemalże dwukrotnie większe, aniżeli w roku ubiegłym. Taka sytuacja jest zapewne wynikiem z jednej strony wzrostu świadomości pośród pracodawców, a z drugiej strony epidemii.

Jak wygląda obecnie sytuacja z programem ZUS dotyczącym dofinansowania projektów przedsiębiorstw mających na celu poprawę warunków pracy?

Otóż właśnie ZUS zakończył przyjmowanie wniosków o udzielenie wsparcia, którego celem jest poprawa warunków pracy w przedsiębiorstwach. Program dotyczy finansowania w roku 2021 i z danych urzędu wynika, że w sumie w wersji elektronicznej wpłynęło 4.486 wniosków, gdy dla porównania w roku ubiegłym takich wniosków wpłynęło 2.627.

Jak zauważa Paweł Żebrowski, rzecznik ZUS, tak duża liczba wniosków cieszy urzędników, jednakże należy pamiętać też o tym, że wniosek o dofinansowanie, by został zakwalifikowany jako skutecznie złożony, musi trafić zarówno w wersji elektronicznej, jak i papierowej. Podanie w formie papierowej można było składać zarówno w oddziałach ZUS, jak i za pośrednictwem Poczty Polskiej SA.

Jeżeli dany pracodawca przejdzie pierwszy etap formalny (czyli złożył prawidłowo wypełniony wniosek w formie elektronicznej i papierowej), wówczas jego projekt zostanie poddany ocenie merytorycznej, gdzie maksymalnie uzyskać można 65 punktów. Na tej podstawie ułożona zostanie lista rankingowa, gdzie większa ilość punktów będzie zwiększać szanse na otrzymanie dofinansowania.

Jakie projekty będą kwalifikowane przez urzędników ZUS do udzielenia wsparcia?

Generalnie konkurs dotyczy projektów, które poprawią bezpieczeństwo zatrudnienia, zmniejszą zagrożenie wypadkami przy pracy lub chorobami zawodowymi oraz zredukują niekorzystne oddziaływanie szkodliwych czynników w pracy.

Eksperci oceniają, iż w tym zakresie tak duża liczba wniosków jest dobrą wiadomością. Jak zauważa Łukasz Kozłowski z Federacji Przedsiębiorców Polskich, taka liczba wniosków na pewno cieszy, szczególnie w sytuacji, gdy w wielu przedsiębiorstwach mamy obecnie do czynienia z zamrożeniem działań inwestycyjnych.

Jak z kolei zauważa profesor Danuta Koradecka, dyrektor Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytut Badawczego, głównym powodem większego zainteresowania dopłatami jest zwiększenie świadomości przedsiębiorców na temat bezpieczeństwa pracy.

W tym względzie na pewno warto inwestować w prewencję, gdyż zdecydowanie lepiej zapobiegać, aniżeli później ponosić koszty zaniedbań. Na takie podejście przedsiębiorców wskazuje fakt, iż w ostatnich latach w wielu przedsiębiorstwach zredukowane zostały obciążenia z tytułu składki wypadkowej. Jak zauważa Łukasz Kozłowski ta składka ma charakter zmienny, a jej stawki zależą między innymi od liczby zatrudnionych i rodzaju wykonywanej przez nich pracy i mogą być dostosowywane przez ministra rodziny, pracy i polityki społecznej.

W roku 2018 dzięki temu stawki składki wypadkowej zostały obniżone aż dla 32 obszarów działalności. Było to w głównej mierze efektem działań pracodawców na rzecz poprawy bezpieczeństwa w pracy, co skutkowało mniejszymi potrzebami finansowymi funduszu wypadkowego.

Ponadto, na co z kolei zwraca uwagę profesor Jan Klimek, prezes zarządu Izby Rzemieślniczej i Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Katowicach, jest to też dobry pomysł na promocje danego pracodawcy, pokazujący, iż jest on aktywny i dążący do zmian.

Na co jeszcze zwracają uwagę eksperci w kontekście sporego zainteresowania programem ZUS w zakresie poprawy bezpieczeństwa warunków pracy?

Zdaniem Łukasza Kozłowskiego, wpływ na wzrost zainteresowania pracodawców i znacznie większą liczbę wniosków miał też zapewne koronawirus i wywołana przez niego epidemia. W ramach bowiem ZUS-owskiego konkursu środki finansowe można również otrzymać na urządzenia oczyszczające i wentylujące powietrze, jak i środki ochrony indywidualnej. A tego typu elementy są bardzo przydatne w kontekście epidemii.

Podobnego zdania jest też Grzegorz Kuliś, ekspert BCC ds. rynku, zwracając uwagę, iż obecnie jest duże zainteresowanie pośród przedsiębiorców takimi elementami jak urządzenia do ozonowania powietrza czy też wentylatory z elektrostatycznymi oczyszczaczami powietrza. A wszystkie te usprawnienia mieszczą się w ramach ogłoszonego przez ZUS konkursu, co też mogło mieć wpływ na ów wzrost zainteresowania.

Jednakże w ramach konkursu ZUS do podziału dysponuje tylko kwotą 50 mln zł. Tymczasem eksperci zwracają uwagę na fakt, iż potrzeby są znacznie większe. Zdaniem Łukasza Kozłowskiego bowiem corocznie kwota, którą dysponuje ZUS powinna ulegać wzrostowi. Chociażby ze względu na rosnące koszty pracy i usług, jak i zmieniającą się sytuacje na rynku, chociażby takimi jak tegoroczna epidemia.

Podobnie uważa też Grzegorz Kuliś, ubolewając, iż pomimo znacznego wzrostu zainteresowania pula środków do rozdysponowania pozostała na zeszłorocznym poziomie.

W tym zakresie profesor Danuta Koradecka wyjaśnia jednakże, iż kwota środków którymi dysponuje ZUS na ten konkurs wynika z przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1205). Profesor Jan Klimek z kolei krytycznie wypowiada się o zapisie konkursu, z którego wynika, iż ocena merytoryczna wniosków zostanie wstrzymana z chwilą, gdy ogólna kwota wnioskowanych dofinansowań, które uzyskały pozytywną notę, przekroczy 90 mln zł. Tymczasem środki powinny być dzielone biorąc pod uwagę wszystkich pracodawców, którzy w terminie dopełnili formalności.

Podsumowując, cieszy z jednej strony znaczny wzrost zainteresowania środkami finansowymi w ramach ogłoszonego przez ZUS konkursu dotyczącego poprawy warunków pracy. I to niezależnie od tego, czy wynika to ze wzrostu świadomości samych przedsiębiorców, czy też spowodowała to sytuacja epidemiczna i wzrost wymagań w tym zakresie. Martwi niestety jednak fakt, iż zapewne spora część przedsiębiorców środków nie otrzyma w ramach tego programu, gdyż kwota dofinansowania nie jest zbyt duża i pozostała na zeszłorocznym poziomie. Zapewne wartymi rozważenia byłyby zmiany w tym zakresie, gdyż program ten ma wiele pozytywnych oddziaływań na bezpieczeństwo pracowników.