Obowiązkowe udzielanie informacji komornikowi

Pracodawca ma obowiązek wykonywania poleceń komornika w ramach postępowań egzekucyjnych, które on prowadzi. Kodeks postępowania cywilnego w art. 881 mówi, iż komornik przystępuje do egzekucji z wynagrodzenia za pracę przez jego zajęcie, a jednocześnie wzywa pracodawcę dłużnika do niewypłacania pracownikowi żadnego wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia.

Jakie czynności musi podjąć pracodawca dłużnika, wobec którego komornik dokonuje egzekucji z wynagrodzenia za pracę poprzez jego zajęcie?

Komornik wzywa pracodawcę dłużnika do niewypłacania pracownikowi, wobec którego prowadzi on postępowanie egzekucyjne wynagrodzenia, które przewyższa kwotę wolną od zajęcia oraz:

• by przekazywał zajęte wynagrodzenie bezpośrednio na konto wierzyciela egzekwującego oraz zawiadomił komornika o pierwszej wypłacie lub
• by przekazywał zajęte wynagrodzenie komornikowi w przypadku, gdy do tego wynagrodzenia jest jeszcze inna egzekucja lub komornik przewiduje takową egzekucję w toku innego postępowania egzekucyjnego, a wynagrodzenie nie pokrywa wymagalnej kwoty do pokrycia wszystkich egzekwowanych świadczeń

W piśmie od komornika pracodawca zostaje również pouczony o skutkach niezastosowania się do wezwania.

Obowiązki informacyjne pracodawcy wobec komornika wskazane są również w art. 882, na podstawie których komornik zajmujący wynagrodzenie za pracę wzywa pracodawcę w terminie 7 dni by:

• przedstawił zestawienie periodycznego wynagrodzenia dłużnika za pracę i oddzielnie jego dochodu z wszystkich innych tytułów za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie komornicze, za każdy miesiąc oddzielnie
• wskazał terminy i kwoty, w których będzie on przekazywał je wierzycielowi
• złożył oświadczenie o rodzaju przeszkód do wypłaty wynagrodzenia za pracę, jeśli takowe istnieją, a w szczególności podał, czy są inne osoby które roszczą sobie prawa, czy i w jakim sądzie toczy się sprawa o zajęte wynagrodzenie i o jakie roszczenia została skierowana do zajętego wynagrodzenia egzekucja przez innego wierzyciela bądź wierzycieli

Jakie konsekwencje może ponieść pracodawca, który nie wykona poleceń komorniczych?

Konsekwencje dla pracodawcy, który nie wykonał poleceń komornika prowadzącego postępowanie egzekucyjne wobec dłużnika będącego jednocześnie pracownikiem zawarte są w art. 886 kodeksu postepowania cywilnego, a jest to w szczególności kara grzywny w wysokości do 5.000 zł i jest ona powtarzalna, co oznacza, że jeśli pracodawca dalej uchyla się od wykonania czynności m.in. informacyjnych, mimo wyznaczenia przez komornika dodatkowego terminu, wówczas nałożona zostaje kolejna kara 5.000 zł i tak do skutku.

W przypadku, gdy pracodawca nie jest osobą fizyczną, to grzywnie tej podlega pracownik lub wspólnik, który jest odpowiedzialny za wykonanie czynności z tego zakresu. Natomiast jeśli w przedsiębiorstwie nie ma wyznaczonego pracownika odpowiedzialnego za sprawy związane z egzekucjami komorniczymi, lub nie ma możliwości jego ustalenia, to grzywna nakładana jest na osoby uprawnione do reprezentacji pracodawcy. Jeśli pracodawcą jest spółka cywilna, wówczas grzywnie podlega którykolwiek ze wspólników.

Co ważne, dodatkowo jeśli pracodawca nie zastosuje się do:

• art. 881 kodeksu postępowania cywilnego, a zatem dokona wypłaty pracownikowi wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia
• art. 882 kodeksu postępowania cywilnego, czyli w terminie 7 dni nie przedstawił oświadczenia z zestawieniem wynagrodzenia dłużnika za pracę za trzy ostatnie miesiące i nie wskazał w jakich terminach i kwotach będzie przekazywał je wierzycielowi

lub w jakikolwiek inny sposób naruszy obowiązki wynikające z zajęcia, czy złoży oświadczenie niezgodne z prawdą, wtedy odpowiada on za szkodę wyrządzoną wierzycielowi.

Nałożenie grzywny nie jest kwestią uznaniową, a zatem komornik jest zobowiązany ją wymierzyć, a jedynie w jego gestii jest ewentualne wskazanie kwoty niższej niż jej maksymalny pułap, czyli 5.000 zł. Kwota ta musi być adekwatna do skali naruszeń po stronie pracodawcy. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że jeśli pracodawca wykona tylko część poleceń komornika, a zatem nie wypłaci pracownikowi wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia i przekaże ją wierzycielowi, lecz nie wypełni obowiązku informacyjnego, to dalej podlega grzywnie do 5.000 zł.

Czy ukarany grzywną pracodawca może w jakikolwiek sposób obronić się przed koniecznością jej zapłaty?

O możliwości zakwestionowania nałożonej na pracownika grzywny mówi art. 767 kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym, jeśli ustawa nie stanowi inaczej, to na czynności komornika przysługuje skarga do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę kancelarii komornika. Sprawę odnośnie czynności komorniczych może złożyć strona lub inna osoba, której prawa zostały przez czynności komornicze naruszone bądź zagrożone. Tożsama ścieżka dotycząca skargi może być procedowana, jeśli prawa te zostały naruszone lub zagrożone w wyniku zaniechania komornika.

Podsumowując, sprawa zajęcia wynagrodzenia dłużnika w związku z prowadzoną egzekucją dotyka także pracodawcy tego pracownika, wobec którego jest prowadzona. Komornik bowiem wzywa pracodawcę dłużnika by przekazywał zajęte wynagrodzenie w kwocie powyżej części wolnej od zajęcia bezpośrednio wierzycielowi lub komornikowi i w terminie tygodnia przekazał informacje o terminach i kwotach wypłat zajętego wynagrodzenia komornikowi lub wierzycielowi. Za niewykonanie lub nienależyte wykonanie polecenia pracodawcy grozi grzywna w kwocie 5.000 zł.