Zgodnie z przewidywaniami ekspertów Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) nowy rok 2021 ma być zupełnie odmienny od mijającego roku 2020. Szykują się spore zmiany w gospodarce światowej, co ma związek ze spodziewanym odbiciem po totalnej zapaści na całym świecie spowodowanej epidemią wirusa SARS-CoV-2 wywołującego chorobę COVID-19. Eksperci wieszczą, iż zdecydowana większość państw zacznie odrabiać straty, a tylko 10 państw nadal odnotowywać będzie ujemne wskaźniki wzrostu gospodarczego.
Jak mijający rok odbił się na sytuacji gospodarek całego świata?
Generalnie większość gospodarek światowych ma za sobą bardzo trudny okres spowodowany epidemią wirusa SARS-CoV-2, który przyczynił się do powstania poważnych kryzysów gospodarczych. Są jednak kraje, których problemy nie wynikają jedynie z panującej epidemii, do których zaliczymy Libię, Wenezuelę i Liban. Przykładowo problemy Libanu wynikają z wybuchu w porcie Bejrut, który doprowadził do śmierci ponad 200 osób i sparaliżował handel zagraniczny tego kraju.
Z kolei Wenezuela ma za sobą kolejny, już siódmy rok nieprzerwanej recesji gospodarczej. Na przestrzeni lat 2014-2020 gospodarka tego kraju z Ameryki Południowej skurczyła się aż o 75%. Tym samym właśnie Wenezuela, zgodnie z przewidywaniami ekspertów z MFW, stanie się krajem z najgłębszą recesją w roku kolejnym, zastępując na tym miejscu Libię.
Z tym afrykańskim krajem sytuacja jest o tyle ciekawa, iż to właśnie Libia dzierży w 2020 roku miano najgorszego kraju, z recesją na poziomie -66,7%, a na rok 2021 przewiduje się, iż Libia stanie się krajem z najlepiej rozwijającą się gospodarką i wzrostem na poziomie 76,0%. Takie założenia wynikają z faktu, iż zapaść gospodarcza Libii spowodowana jest trwającym konfliktem zbrojnym, który ma duże szanse zakończyć się wraz z początkiem 2021 roku.
Które kraje i sektory gospodarki najbardziej ucierpiały na panującej epidemii i wywołanym nią kryzysie gospodarczym?
Panująca już niemalże rok epidemia wirusa SARS-CoV-2 wywołującego chorobę COVID-19 najdotkliwiej odbija się, w sensie gospodarczym, na krajach żyjących w głównej mierze z turystyki. Tym samym w gronie najgorszej 10 państw, odnotowujących największe spadki, znalazły się poza wspomnianą wyżej trójką państw właśnie te kraje, które głównie żyją z turystyki. Poniżej zestawienia państw z największymi spadkami PKB w roku 2020:
- Libia -66,7%
- Wenezuela -25,0%
- Liban -25,0%
- Fidżi -21,0%
- Saint Kitts i Nevis -18,7%
- Malediwy -18,6%
- Antigua i Barbuda -17,3%
- Saint Lucia -16,9%
- Belize -16,0%
- Bahamy -14,8%
Jednocześnie wskutek wprowadzanej już do powszechnego stosowania szczepionce przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 powinno nastąpić wznowienie ruchu turystycznego, a co za tym idzie kraje, których gospodarka bazuje na turystyce, staną się motorami wzrostu gospodarczego. Na to liczą również inwestorzy, jak i pracodawcy i pracownicy, oczekując, iż rok 2021 stanowić będzie zdecydowane odbicie po bardzo kiepskim pod tym względem roku 2020.
Prognozuje się, że w top-10 najlepszych gospodarek świata w 2021 roku znajdą się:
- Libia +76,0%
- Malediwy +12,7%
- Fidżi +11,5%
- Mauritius +9,9%
- Kirgistan +9,8%
- Indie +8,8%
- Botswana +8,7%
- Chiny +8,2%
- Gujana +8,1%
- Belize, Saint Kitts i Nevis +8,0% (ex aequo)
Według prognoz ekspertów MFW wzrost pozycji w gospodarce światowej, obejmie również Chiny, które odbicie od pandemicznego dna mają już za sobą, wyprzedzając tym samym innych światowych liderów gospodarczych. Prognozuje się, iż chińska gospodarka urośnie o 8,2% wobec wzrostu na poziomie 1,9% w roku 2020. Do chińskich dobrych wyników gospodarczych nawiąże też inny gigant azjatycki, jakim są Indie, gdzie prognozowany wzrost wyniesie aż 8,8%.
A jak na tym tle wypadają gospodarki europejskie?
Generalnie państwa europejskie nie były rekordzistami spadków, ani też nie staną się rekordzistami wzrostów w roku 2021. Stosunkowo najgorzej poradziły sobie kraje południowej Europy, które połączyły twardy lockdown z fatalnymi statystykami związanymi z zachorowaniami na koronawirusa. W niechlubnej czołówce znalazły się tutaj takie kraje, jak Hiszpania, Czarnogóra, Włochy czy też Portugalia. Na drugim biegunie, czyli ze stosunkowo najmniejszymi spadkami, rok zakończy Litwa, Serbia, Norwegia i Białoruś, gdzie spadek PKB nie przekroczył 3,0%.
W tym zestawieniu stan polskiej gospodarki nie jest zły. Spadek PKB na poziomie 3,6% daje naszemu krajowi 6 miejsce na kontynencie i 3 w Unii Europejskiej. Z kolei w roku 2021 eksperci MFW przewidują, iż polska gospodarka urośnie o 4,6% co dam pozycję europejskiego średniaka. Co ważne, panująca nadal epidemia i duża nieprzewidywalność odnośnie rzeczywistych skutków rozpoczętej właśnie masowej akcji szczepień powodują, iż prognozy ekspertów MFW są znacznie mniej miarodajne niż dotychczas.
Podsumowując, wiele wskazuje na to, iż po bardzo słabym pod względem gospodarczym roku 2020, kolejny rok 2021 powinien być przełomowym dla większości państw w kontekście wejścia na ścieżkę wzrostu gospodarczego. To wszystko oczywiście przy założeniu opanowania epidemii, a zatem uzależnione jest od wysokiej skuteczności szczepionki na wirusa SARS-CoV-2. Stan gospodarki, zarówno polskiej, jak i innych krajów na świecie, ma też bezpośrednie przełożenie na rynek pracy i sytuację pracownika. Jeśli prognozy się sprawdzą, powinniśmy obserwować powolny proces stabilizacji poziomu bezrobocia, z poważnymi szansami na jego zmniejszanie. To jednak zależy od skuteczności przyjętej strategii walki z epidemią i kryzysem przez nią wywołanym.
