Problemy z ustawą o zatrudnieniu cudzoziemców - KS Service
+
KSSERVICE

Problemy z ustawą o zatrudnieniu cudzoziemców

Problemy z ustawą o zatrudnieniu cudzoziemców
13/09/2021

Problemy z ustawą o zatrudnieniu cudzoziemców

W martwym punkcie utknęły prace dotyczące rozwiązania problemu procedur związanych z zatrudnianiem obcokrajowców. Na zmiany te natomiast czekają z niecierpliwością pracodawcy, którzy szukają rąk do pracy.

Jakie są najbardziej pożądane specjalizacje, które są poszukiwane przez rynek pracy w Polsce, a w przypadku których niewystarczająca jest ilość polskich pracowników i w jakich branżach?

Z raportu ManpowerGroup wynika, iż znalezienie pracownika z odpowiednimi kompetencjami twardymi i miękkimi jeszcze nigdy nie było takie trudne, jak jest obecnie. Do tego dochodzą kłopoty z legalizacją zatrudnienia cudzoziemców. Aż 81% pracodawców zgłasza spore trudności z obsadzeniem miejsc pracy nowymi pracownikami. W owym raporcie wymienia się też najbardziej pożądane specjalizacje:

  • logistyka
  • operatorzy produkcji i maszyn
  • pracownicy działu IT
  • pracownicy administracji i obsługi biura
  • pracownicy bezpośredniej obsługi klienta

Dodatkowo w okresie letnim, od lipca do września, zwiększony odsetek zatrudnienia następuje w takich branżach, jak:

  • budownictwo
  • produkcja przemysłowa
  • restauracje i hotele
  • handel detaliczny i hurtowy

Na jakim etapie jest obecnie projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców i jakie zmiany on zawiera?

Otóż prace nad projektem nowej ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców były niemalże na ukończeniu. Projekt ten zawiera cały pakiet rozwiązań, których celem jest wprowadzenie ułatwień dla pracodawców chcących zatrudniać obcokrajowców. Do planowanej zmiany były min. procedury skutkujące przyspieszeniem wydawania zezwoleń na pracę. Urzędnicy Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii przez kilka miesięcy uzgadniali ze związkowcami i przedstawicielami pracodawców treść projektu ustawy. Projekt ten miał być wpisany do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów jeszcze przed okresem wakacyjnym, tak, by wszedł w życie od początku roku 2022. Perturbacje rządowe sprawiły, iż cały proces został wstrzymany, a pracodawcy, czekający na ułatwienia w zatrudnianiu cudzoziemców, muszą uzbroić się w cierpliwość.

Jakie perturbacje rządowe spowodowały zahamowanie prac nad projektem nowej ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców?

Sprawy związane z zatrudnianiem cudzoziemców przekazane zostały do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, a pieczę nad nimi i całym projektem nowej ustawy przejęła minister Marlena Maląg po tym, jak zdymisjonowany został Jarosław Gowin. Niestety nie wiadomo co obecnie dzieje się z niemalże gotowym projektem ustawy. Wszelkie zapytania w tym temacie skierowane do biura komunikacji Ministerstwa Rozwoju i Technologii zostają przekierowane do biura prasowego Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, a ten z kolei nie udziela żadnych informacji.

Przeczytaj  Zasady obliczania limitu pracy terminowej

Jakie są nastroje pracodawców i opinie ekspertów na temat opóźnień w przekazaniu projektu ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców do dalszego procedowania?

Oczywistym jest, iż pracodawcy nie są zadowoleni z takiego obrotu spraw dotyczących ułatwień i uproszczeń procedur zawiązanych z zatrudnianiem obcokrajowców w obliczu tego, że w Polsce brakuje rąk do pracy, a są pracownicy spoza naszej granicy, którzy by chętnie podjęli legalną pracę w Polsce. Mają oni nadzieję, że projekt będzie kontynuowany jak tylko resort rodziny organizacyjnie dojdzie do ładu. Jest to opinia wyrażona przez Roberta Lisickiego, eksperta, który jest odpowiedzialny za obszar krajowego i międzynarodowego prawa pracy z Konfederacji Lewiatan.

Podobnego zdania jest Michał Wysłocki, dyrektor działu prawa imigracyjnego w Kancelarii Prawnej Sadkowski i Wspólnicy. Podkreśla on, iż pracodawcy z niecierpliwością wyczekują tych zmian, jednakże uważa też, że przed wprowadzeniem w życie nowej ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców powinno się wprowadzić inny istotny dokument, a mianowicie Polityka migracyjna – kierunki działań 2021 – 2022. Zapewne dopiero później rząd powróci do prac nad projektem ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców, który de facto jest częścią całej strategii.

Na jakim etapie są obecnie prace nad dokumentem Polityka migracyjna – kierunki działań 2021 – 2022?

Obecnie zakończone są już konsultacje społeczne na temat projektu polityki migracyjnej i omawiane są uwagi, które zostały zgłoszone do dokumentu, jednakże prowadzi go Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, a zatem inny resort niż ten, który prowadzi prace nad nową ustawą o zatrudnianiu cudzoziemców. Jest szansa, że jeszcze we wrześniu dokument trafi na Stały Komitet Rady Ministrów.

Michał Wysłocki ma nadzieję, że łączna praca pracowników kilku resortów nad wspólnym celem dogodnej i znacznie uproszczonej, w stosunku do obecnie obowiązującej, a zatem procedur dotyczących migracji pracowników, nie zostanie zaprzepaszczona, a wypracowane rozwiązania zostaną wprowadzone w życie. Dodaje on, iż obecnie sporo przedsiębiorstw zatrudniających cudzoziemców ma wciąż sporo problemów związanych z legalizacją ich pobytu i pracy w Polsce, stąd zmiany w tym obszarze potrzebne są „na wczoraj”.

Przeczytaj  Wskaźnik dobrobytu

Jakie zmiany planuje rząd odnośnie ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców oraz Polityki migracyjnej?

Główne i wspólne założenia obu dokumentów zakładają uspójnienie i usprawnienie formalności dotyczących pobytu i pracy cudzoziemców w Polsce. Zdaniem rządu konieczna jest pełna elektronizacja procedur zwianych z uzyskaniem zezwoleń na ich pracę, co zdecydowanie przyśpieszyłoby ich wydawanie. Teraz pomimo przepisu o wydawaniu zezwolenia w terminie nieprzekraczającym 30 dni, jest to tylko teoria i pobożne życzenie, bo w praktyce sprawy w tym zakresie ciągną się często miesiącami, a są również przypadki, że trwają one nawet ponad rok.

Obecnie organem pierwszej instancji w sprawach dotyczących legalizacji pobytu o pracy cudzoziemców jest wojewoda, a organem drugiej instancji jest minister ds. pracy. Kolejną zmianą braną pod uwagę rządu jest zmiana polegająca na wprowadzeniu starosty jako organu pierwszej instancji w miejsce obecnego wojewody, a wojewody jako organu drugiej instancji w miejsce ministra.

Kolejną propozycją zmian jest zastąpienie oświadczeń umożliwiających cudzoziemcowi pracę na zezwolenia, które już teraz obowiązują, jednakże po zmianach, będą one obowiązywały na dłuższy niż trzyletni okres.

Rząd planuje zachować preferencje geograficzne w dostępności do rynku pracy dla państw wschodnich, ale z ich poszerzeniem na inne kraje. Chce on także wprowadzić regulacje mające na celu ograniczenie nadużyć i ryzyka obniżania standardów na polskim rynku pracy.

Wszystkie wymienione zmiany są niecierpliwie wyczekiwane przez pracodawców.

Podsumowując, na polskim rynku pracy w ostatnim czasie brakuje pracowników, a legalizacja pobytu i pracy dla cudzoziemców to długotrwałe i mozolne zajęcie. Dlatego też konieczne są w tym zakresie zmiany. Niemalże na ukończeniu były prace nad projektem ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców, jednakże perturbacje rządowe wstrzymały proces legislacyjny, a dodatkowo projekt został przeniesiony z Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Nie wiadomo zatem, czy jest szansa na wprowadzenie zmian w tym zakresie od stycznia 2022 roku, jak to było planowane.