Prognozy na temat przyszłej emerytury Polaków - KS Service
+
KSSERVICE

Prognozy na temat przyszłej emerytury Polaków

Prognozy na temat przyszłej emerytury Polaków
02/12/2022

Prognozy na temat przyszłej emerytury Polaków

Podczas debaty z cyklu „Finanse Polaków” zatytułowanej „Dostatnia emerytura” wysnuto dwa wnioski. Pierwszym z nich jest pozytywna informacja o tym, że większość z Polaków dożyje emerytury w dobrym zdrowiu i jeszcze dość długo będzie cieszyć się życiem emeryta. Drugi wniosek jest zły, informuje bowiem o tym, że emerytury Polaków będą znacząco niższe od ich obecnych zarobków.

Jakie są rady ekspertów odnośnie możliwości zwiększenia przyszłych emerytur i ich opinie na ten temat?

Z analiz dotyczących wysokości przyszłych emerytur wynika, że za trzy do czterech dekad emerytury Polaków będą równe 1/3 lub i 1/4 obecnej pensji. Eksperci podpowiadają, że by temu zaradzić, należy oszczędzać indywidualnie i pracować dłużej. Wszelakie dane związane z wysokością przyszłej emerytury będzie można zobaczyć w Centralnej Ewidencji Emerytalnej (CEE), do której dostęp będą mieli wszyscy Polacy. Nad projektem CEE pracuje Polski Fundusz Rozwoju (PFR), a jego uruchomienie zaplanowane jest na rok przyszły. Na specjalnie przygotowanej platformie zgromadzone zostaną i udostępnione w domenach Obywatel.gov.pl i mObywatel dane odnośnie środków gromadzonych na przyszłą emeryturę. Będą to dane o świadczeniu w systemie publicznym, jakim jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), jak i w indywidualnych systemach produktów emerytalnych dla każdego, kto wyrazi na to zgodę.

Każdy obywatel w bezpieczny sposób i w jednym miejscu zobaczyć będzie mógł jaki zgromadził kapitał i jak przełoży się to na wysokość jego przyszłej emerytury. Bartosz Marczuk, wiceprezes PFR przewiduje, że użytkownicy platformy po zapoznaniu się z danymi będą mogli podjąć różne decyzje odnośnie świadczenia emerytalnego, jak np.:

  • nie zgodzą się na prace bez odprowadzania składek na ZUS
  • wybiorą indywidualną formę oszczędzania typu indywidualne konto emerytalne lub indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego
  • nie wypiszą się z pracowniczego planu kapitałowego

W CEE dostępne będą kalkulatory oraz symulatory wysokości emerytury, gdzie można będzie obliczyć wysokość swojego świadczenia przy podaniu dłuższego okresu pracy i wyższego kapitału. Będzie to także element bardzo szerokiej edukacji ekonomicznej i emerytalnej, dodaje wiceprezes PFR.

Bardziej sceptyczne podejście do planowanego uruchomienia ewidencji emerytalnej prezentuje dr Tomasz Lasocki z Katedry Prawa Ubezpieczeń na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Niepokoi go fakt, że na platformie wymieszane ze sobą będą dwa mechanizmy, czyli ubezpieczenie dożywotnie, które gwarantuje ZUS i oszczędzanie indywidualne, a według niego powiązanie informacji ze sfery publicznej i prywatnej nie jest dobrym rozwiązaniem, tym bardziej że jako główną przyczynę rezygnacji z PPK podawano brak zaufania do państwa. Według eksperta zamiast wydawać ogromne środki publiczne na tworzenie centralnej bazy powinno się umożliwić dostęp do danych o oszczędnościach na starość na kontach bankowych, bowiem właśnie z nich Polacy korzystają dość regularnie.

Przeczytaj  Wynagrodzenie na życzenie jako nowy benefit pracowniczy

Natomiast Małgorzata Rusewicz, prezes Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych oraz Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami przyznaje, że jej pogląd odnośnie CEE, który dotychczas był dość sceptyczny, ewoluował na tak, bowiem jak przyznaje, system ten będzie miał przeróżne funkcjonalności, a do systemu tego dostarczone będą informacje pozyskane od około 150 instytucji finansowych. Poza dostępem do informacji, emeryt będzie mógł w systemie tym wyznaczyć osoby uprawnione do dziedziczenia wkładów emerytalnych po jego śmierci, a automat systemowy poinformuje osoby uposażone o otrzymaniu spadku.

Właśnie z powodu braku powyższych informacji, w obecnym czasie często nikt nie zgłasza się po środki podlegające dziedziczeniu, a jest to spowodowane niskim poziomem zainteresowania i wiedzy o kwestiach emerytalnych. Platforma CEE pomoże to zmienić. Ponadto rozwój tej ewidencji powinien ułatwić kontakt z instytucjami finansowymi oraz pokazać jego nowe możliwości, uważa Małgorzata Rusewicz.

Dodaje ona także, że w roku ubiegłym instytucje jej podlegające zaangażowane były w dystrybucję przewodnika przedstawiającego dostępne w tej sferze produkty oraz tłumaczącego konieczność oszczędzania emerytalnego, a w roku przyszłym rozpoczną one bardzo szeroko zakrojoną akcję przygotowującą obywateli do przyszłej emerytury. To wszystko sprawić może poprawę wiedzy Polaków odnośnie oszczędzania na starość, którzy wciąż niechętnie i z ogromnymi obawami sięgają po dostępne na rynku produkty długoterminowego oszczędzania.

Dlaczego warto pracować dłużej na wysokość przyszłej emerytury?

Jak podkreślają eksperci, bezpieczeństwo emerytalne składa się obecnie z dwóch kluczowych elementów, z których pierwszy to ubezpieczyciel publiczny, czyli ZUS, a drugi to wszelakie prywatne systemy oszczędzania. Pewne minimum daje system publiczny, lecz koniecznie trzeba nauczyć się dodatkowo oszczędzać, a dla obecnych czterdziestolatków i osób młodszych jest to całkowita nowość. Najlepiej o przyszłej emeryturze zacząć myśleć w wieku 20 lat i od tego też czasu odkładać składki emerytalne. Trzeba nauczyć społeczeństwo, by regularnie zasilało fundusz publicznego ubezpieczenia społecznego, ale także oszczędzało indywidualnie również poza systemem emerytalnym.

Przeczytaj  Czy emerytura stażowa do dobry pomysł?

Drogą do wyższej emerytury nie są tylko oszczędności, lecz godna emerytura winna być zapewniona także dzięki dłuższej aktywności zawodowej, która trwać może także po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego. Każdy rok dodatkowej pracy zastąpić może nawet kilka lat oszczędzania, a dla przykładu można podać, że alternatywą dla oszczędzania na przykład 10% w 40 lat może być sześcioletnia praca po osiągnięciu wieku emerytalnego. Zasada ta dotyczy szczególnie kobiet, przechodzących na emeryturę o 5 lat wcześniej niż mężczyźni, lecz otrzymują one wówczas niższe świadczenia. Zachętą do dłuższej aktywności zawodowej jest między innymi PIT-0 proponowany przez państwo, oznaczający zwolnienie z podatku dochodowego dla tych seniorów, którzy nie skorzystają od razu z nabytych uprawnień emerytalnych i będą pracować dalej.

Co oznacza tzw. 6 przykazań przyszłego emeryta?

Eksperci zachęcają, by każdy kto myśli o przyszłej godnej emeryturze, koniecznie działał w 6 sferach, zwanych także 6 przykazań przyszłego emeryta, które oznaczają:

  • dbałość o zdrowie
  • edukacja i podnoszenie kwalifikacji
  • zarobki i związane z nimi opłacanie składek emerytalnych
  • racjonalne wydatki
  • dodatkowe oszczędności poza powszechnym systemem emerytalnym
  • gotowość, by pracować dłużej i nie przychodzić na emeryturę od razu po uzyskaniu stawowych uprawnień

Z uwagi na to, że jak prognozuje ZUS, stopa zastąpienia, oznaczająca relację pomiędzy wynagrodzeniem, a przyszłą emeryturą, będzie maleć, trzeba bardzo dogłębnie zastanowić się, jaką objąć strategię, by godnie żyć na emeryturze.

Z kolei, jeśli pewne są dwie rzeczy, a mianowicie to, że dożyjemy do emerytury i będziemy z niej całkiem długo korzystać oraz to, że świadczenia systemu powszechnego będą niższe niż obecnie w stosunku do wynagrodzeń, to tym bardziej winno się zwrócić uwagę na 6 wymienionych powyżej kwestii. Pamiętać także należy, że z uwagi na postęp w medycynie i coraz dłuższe życie, cyklicznie wraca dyskusja o formalnym podniesieniu wieku emerytalnego, a zatem istnieje prawdopodobieństwo, że część z powyższych rad stanie się obligatoryjną koniecznością.

Jeśliby się tak jednak nie stało, pozostaje liczyć na to, że Polacy będą pracować dłużej, bo zwyczajnie dostrzegą w tym swój interes w postaci wyższej emerytury.

Podsumowując, eksperci przewidują, że za 30 do 40 lat emerytury będą równe około 1/3 lub wręcz 1/4 pensji. Już teraz radzą oni, by zacząć oszczędzać indywidualnie i pracować dłużej. Pomocnym bodźcem do oszczędzania może stać się Centralna Ewidencja Emerytalna, która pozwoli na bezpieczny, pełny i łatwy dostęp do wszystkich informacji związanych z przyszłą emeryturą. Planuje się, że ewidencja ta, w postaci elektronicznej platformy, zostanie uruchomiona w przyszłym roku. Kalkulatory i symulatory w niej zawarte dadzą możliwość sprawdzenia o ile wzrośnie emerytura przy wydłużonym czasie pracy, a to skutkować będzie tym, że Polacy decydować się będą na dłuższą aktywność zawodową, która nie musi kończyć się z chwilą osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego.