Składka zdrowotna dla ryczałtowców już znana

Znana jest już wysokość składki zdrowotnej, jaką zapłacić muszą osoby rozliczające się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Jeszcze w roku ubiegłym ta wysokość składki obowiązywała wszystkie osoby prowadzące działalność gospodarczą, jednak wskutek wprowadzenia w życie programu zmian podatkowych pod nazwą Polski Ład, zasady te uległy zmianie.

Jak zatem obecnie wygląda sytuacja ze składką zdrowotną dla osób opłacających podatek w formie ryczałtowej?

W ostatnim czasie prezes Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) podał dane o wysokości przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale 2021 roku, z wypłatami z zysku włącznie. Wynagrodzenie to wyniosło 6.221,04 zł. To zaś sprawia, iż niektórzy przedsiębiorcy, jak i osoby z nimi współpracujące, będą mogły ustalić swoją składkę zdrowotną należną za poszczególne miesiące 2022 roku.

Generalnie jeszcze w ubiegłym roku taka informacja prezesa GUS ważna była dla wszystkich osób prowadzących działalność gospodarczą w Polsce. Po wprowadzeniu jednak w życie zmian podatkowych pod nazwą Polski Ład, ów komunikat ważny jest tylko dla niektórych przedsiębiorców.

Biorąc pod uwagę ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych, za osobę prowadzącą działalność gospodarczą uważa się:

• osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów prawa przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, z wyjątkiem osób korzystających z ulgi na start
• twórcę i artystę
• osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu:
  • w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
    • z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych
• wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej
• akcjonariusza prostej spółki akcyjnej wnoszącego do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług
• osobę prowadzącą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół na podstawie przepisów oświatowych

Zgodnie z prawem osoby prowadzące działalność gospodarczą i osoby z nimi współpracujące obowiązkowo podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu. I od 1 stycznia 2022 roku każdy przedsiębiorca musi samodzielnie ustalać własną podstawę wymiaru składki zdrowotnej, w zależności od formy opodatkowania, jak i podatkowego źródła przychodów.

Jak zatem obecnie wyglądają przepisy o ustalaniu wysokości składki zdrowotnej?

Co do zasady przedsiębiorcy (poza twórcami) osiągający przychody z działalności gospodarczej rozliczający się na zasadach ogólnych (czyli według skali podatkowej lub podatkiem liniowym bądź w wysokości 5,0% od praw własności intelektualnej, zwanej IP BOX), płacą składkę w wysokości 9,0% od dochodu. W sytuacji jednak, gdy tak obliczona podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne okaże się niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu danego roku składkowego, podstawę wymiaru składki stanowi kwota tego minimalnego wynagrodzenia.

W takim przypadku składka zdrowotna wyniesie 270,90 zł (czyli 9,0% z kwoty wynagrodzenia minimalnego, czyli 3.010,00 zł w roku 2022). Z kolei podstawę wymiaru składki zdrowotnej dla osób prowadzących działalność pozarolniczą, opodatkowanych w formie karty podatkowej, stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązująca od 1 stycznia danego roku (czyli 3.010,00 zł w 2022 roku).

A jak wygląda sytuacja z ustalaniem wysokości składki zdrowotnej dla osób rozliczających się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych?

Otóż w przypadku przedsiębiorców stosujących opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych składkę na ubezpieczenie zdrowotne wpłaca się od miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, którą stanowi:

• kwota odpowiadająca 60,0% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS, jeżeli przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2021 r. poz. 1993 ze zm.) osiągnięte od początku roku kalendarzowego nie przekroczyły 60.000,00 zł
• kwota odpowiadająca 100,0% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS, jeżeli przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2021 r. poz. 1993 ze zm.) osiągnięte od początku roku kalendarzowego zawierały się w przedziale 60.000,00 – 300.000,00 zł
• kwota odpowiadająca 180,0% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS, jeżeli przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2021 r. poz. 1993 ze zm.) osiągnięte od początku roku kalendarzowego przekroczyły 300.000,00 zł

By obliczyć przychody decydujące o wysokości składki zdrowotnej należy je pomniejszyć o opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem przy poszczególnych progach osiąganych przychodów przez ryczałtowców, składka zdrowotna wyniesie:

• przy I progu, czyli przychodach do 60.000,00 zł składka zdrowotna wyniesie 335,94 zł
• przy II progu, czyli przychodach od 60.000,00 zł do 300.000,00 zł składka zdrowotna wyniesie 559,89 zł
• przy III progu, czyli przychodach powyżej 300.000,00 zł składka zdrowotna wyniesie 1.007,81 zł

Dla kogo jeszcze ma znaczenie wysokość przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale 2021 roku, ogłoszona przez prezesa GUS?

Generalnie podane przez prezesa GUS dane mają znaczenie również dla osób prowadzących działalność pozarolniczą wymienionych w art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a także osób współpracujących z osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą oraz osobami korzystającym z ulgi na start.

Podstawą wymiaru składki zdrowotnej jest bowiem dla nich kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Taką składkę będą opłacali przedsiębiorcy za osoby z nimi współpracujące, a także wspólnicy spółek komandytowych oraz jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Wspólnicy ci nie osiągają bowiem przychodów z działalności gospodarczej, lecz z udziałów w zyskach osób prawnych.

Podsumowując, ogłoszona przez prezesa GUS wysokość przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale 2021 roku włącznie z wypłatami z zysku ma znaczenie dla wielu osób prowadzących działalność gospodarczą pod kątem wymiaru ich składki zdrowotnej. Jeszcze w roku ubiegłym miało to znaczenie dla wszystkich osób prowadzących działalność gospodarczą, jednak wskutek zmian podatkowych wprowadzonych w życie wskutek wejścia w życie rozwiązań programu Polski Ład, grono zainteresowanych uległo zmniejszeniu. Obecnie wielkość podana przez prezesa GUS jest podstawą do wyliczenia składki zdrowotnej głównie dla przedsiębiorców rozliczających się z urzędem skarbowym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.