Już w rocznej deklaracji podatkowej PIT za rok 2021 możliwe jest zastosowanie zmian wprowadzonych przez Polski Ład odnośnie rozliczenia wraz z małżonkiem. Ministerstwo Finansów dokonało oficjalnej interpretacji zmian podatkowych, lecz eksperci alarmują, że owe interpretacje mijają się z założeniami.
Co wynika z nowych regulacji odnośnie rozliczenia rocznego wspólnie z małżonkiem?
Otóż nowe regulacje wprowadzone ustawą podatkową pod nazwą Polski Ład wprowadziły zmianę umożliwiającą wspólne z małżonkiem rozliczenie dochodu za miniony rok nawet jeśli ich związek małżeński został zawarty w trakcie roku 2021. Pojawiają się jednak wątpliwości czy rozliczenie to jest możliwe za cały rok, czy tylko od miesiąca, w którym małżonkowie się pobrali.
Kolejna zmiana wiąże się z umożliwieniem wspólnego rozliczenia PIT nawet jeśli jeden z małżonków w roku 2021 wybrał ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub był opodatkowany podatkiem liniowym, lecz z działalności gospodarczej nie osiągnął żadnego przychodu, ponieważ np. zawiesił działalność.
O czym informowało Ministerstwo Finansów w oficjalnej interpretacji Polskiego Ładu?
Z interpretacji Ministerstwa Finansów odnośnie zmiany przepisu wynikającego z art. 6ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT wynika, że małżonkowie mogą wspólnie się rozliczyć, gdy są w związku małżeńskim oraz wspólności majątkowej:
- przez cały rok podatkowy
- jeśli związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego – od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego
Z dodatkowych wyjaśnień Ministerstwa Finansów ujętych w uzasadnieniu projektu Polskiego Ładu wynika, iż chodzi o przyznanie prawa do złożenia wniosku o wspólne opodatkowanie dochodów małżonków również za rok, w którym zawarli oni związek małżeński z jednoczesnym warunkiem, że ich małżeństwo oraz wspólność majątkowa były do końca roku podatkowego.
Jakie wątpliwości zgłaszają eksperci?
Zdaniem ekspertów błędem jest wspólne rozliczenie PIT małżonków, którzy wstąpili w związek małżeński w trakcie roku 2021, ponieważ może to doprowadzić do kompletnie bezsensownego wniosku, iż istnieje możliwość wspólnego rozliczenia nawet jeśli pobrali się 31 grudnia 2021 roku, a przecież chyba nie o to chodziło prawodawcy. Radosław Kowalski, doradca podatkowy prowadzący własną kancelarię zwraca uwagę, że w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT jest wyraźnie napisane, że prawo do wspólnego rozliczania się małżonków jest dopiero od dnia zawarcia związku małżeńskiego, to dla przykładu, jeśli data ślubu przypadła na dzień 10 lipca 2021, to wspólne rozliczenie podatkowe jest możliwe od dochodów osiągniętych od 10 lipca 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku. Podobnego zdania jest dr Jowita Pustuł, doradca podatkowy i radca prawny w J. Pustuł i Współpracownicy Doradztwo Podatkowo-prawne, która podkreśla, że jej zdaniem wspólne rozliczenie małżonków nie powinno obejmować okresu od pierwszego dnia roku podatkowego do dnia zawarcia związku małżeńskiego.
Eksperci mają różne zdanie na temat drugiej zmiany wprowadzonej nowelizacją ustawy Polski Ład, a mianowicie wspólnego rozliczenia małżonków, z których jeden z nich wykonywał działalność gospodarczą uzyskując z niej niewielkie dochody opodatkowane podatkiem liniowym lub ryczałtowo i zamknął tę działalność w trakcie roku podatkowego, w marcu 2021 roku. Dodatkowo osiągał on dochody ze stosunku pracy, a w maju 2021 roku zawarł związek małżeński. Kobieta osiągała dochody wyłącznie ze stosunku pracy. Wspólność majątkowa tych małżonków trwa do dnia dzisiejszego. Radosław Kowalski uważa, że małżonkowie ci mogą rozliczyć się wspólnie od dnia zawarcia związku małżeńskiego, lecz tylko z dochodów ze stosunku pracy.
Innego zdania jest Rafał Sidorowicz, doradca podatkowy i starszy menedżer w MDDP, który uważa, iż ustawa o PIT w znowelizowanym brzmieniu art. 6 ust. 8 odnosi się do przychodów osiągniętych w roku podatkowym, a nie do przychodów osiągniętych w trakcie trwania małżeństwa, a zatem jeśli jeden z małżonków osiągał przed ślubem przychody z działalności gospodarczej opodatkowane ryczałtowo lub podatkiem liniowym PIT, to w ogóle nie będzie miał prawa do wspólnego rozliczenia z drugim małżonkiem.
Kolejna wątpliwość dotyczy rozliczania się podatkowego małżonków, kiedy jeden z nich (lub oboje) prowadził działalność gospodarczą i był opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub podatkiem liniowym. Z nowelizacji art. 6 ust. 8 ustawy o PIT wynika, iż wspólne rozliczenie małżonków nie jest możliwe, gdy jeden z nich (lub oboje) podlega przepisom o liniowym podatku dochodowym lub rozlicza się ryczałtowo i osiągnął z tego tytułu jakikolwiek przychód, ponieważ wspólnie mogą rozliczać się wyłącznie małżonkowie, jeśli działalność opodatkowana liniowo ryczałtem nie wygenerowała żadnych przychodów. Jest to możliwe tylko wtedy, kiedy jeden z małżonków (lub oboje, jeśli oboje podlegają pod ryczałt lub podatek liniowy) złoży zerowy PIT-36 lub PIT-28. To interpretacja Ministerstwa Finansów, z którą nie zgadza się Jowita Pustuł, której zdaniem z owego przepisu wynika, że samo stosowanie przepisów o podatku liniowym lub ryczałcie wyklucza wspólne rozliczenia podatkowe małżonków nawet jeśli z działalności wykazywana jest strata.
Jeszcze innego zdania jest Radosław Kowalski, który uważa, że jeśli jeden z małżonków osiąga przychody ze stosunku pracy i przychody opodatkowane ryczałtowo, a drugi tylko przychody z umowy o pracę, to mogą oni wspólnie się rozliczyć w zakresie przychodów z umowy o pracę, a małżonek osiągający przychody z działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem musi rozliczyć się dodatkowo samodzielnie z tej części przychodów.
Ze zdaniem Radosława Kowalskiego nie zgadza się Rafał Sidorowicz i uważa, że jeśli jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą i ma z niej przychody opodatkowane ryczałtem, to jest całkowicie pozbawiony możliwości rozliczenia rocznego PIT z małżonkiem nawet jeśli uzyskuje też dochody opodatkowane według skali podatkowej.
Jakie są zasady wspólnego rozliczania się małżonków, jeśli rozwiedli się przed końcem roku podatkowego?
Warunkiem wynikającym z art. 6 ust.2 pkt 2 ustawy o PIT jest trwanie związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego, a zatem ze wspólnego rozliczenia się podatkowego za rok 2021 nie skorzystają osoby, które rozwiodły się w trakcie roku podatkowego. Szczególnym przypadkiem jest sytuacja, kiedy jeden z małżonków umrze w trakcie roku, ale nie wynika to z nowelizacji ustawy, bo taka zasada panowała już wcześniej, przed wejściem w życie Polskiego Ładu.
Podsumowując, nowelizacja ustaw podatkowych Polski Ład wprowadziła min. dwie zmiany odnośnie rozliczenia podatku PIT, które można zastosować już w zakresie przychodów za 2021 rok. Co ciekawe, interpretacja tych zmian dokonana przez Ministerstwo Finansów nie pokrywa się z wyjaśnieniami poczynionymi przez ekspertów w zakresie podatków i prawa. Jeszcze jest trochę czasu do zakończenia rozliczeń podatkowych za 2021 rok, a zatem najprawdopodobniej dowiemy się jak poprawnie korzystać ze znowelizowanych przepisów.
